Ortaçağ kimyacıları nitrojen bileşikleri ile çeşitli deneyler yaptılar. Azot bileşikleri Orta Çağ'da biliniyordu. Simyacılar nitrik asidi suyun dışarı salınması olarak biliyorlardı. Kral suyu olarak bilinen nitrik ve hidroklorik asit kombinasyonunun altını erittiği biliniyordu. Azot, 1772'de Daniel Rutherford adlı bir kimyager tarafından keşfedildi. Havanın yanmayı önleyen bir parçası olduğundan emindi ve bunun için "Zararlı Hava" adını seçti. Aynı zamanda, elbette, bu element, ona "yanmış hava" adını veren diğer bilim adamları tarafından incelenmiştir. Azotun keşfi, kimyadaki elementlerin anlaşılmasına önemli bir katkı sağladı ve hava analizi çalışmaları temel alınarak modern elementlerin sınıflandırılması ve periyodik tablonun geliştirilmesine yol açtı.

Azot, modern kimyanın kurucusu kabul edilen Antoine Lavoisier tarafından 18. yüzyılın sonlarında keşfedildi. Lavoisier, 1772 yılında hava analizi çalışmaları sırasında, havanın oksijen, hidrojen ve karbondioksit gibi bileşenlerden oluştuğunu keşfetti. Ancak havanın geri kalan bölümünü oluşturan gazın doğasını anlamak için daha fazla çalışma yapması gerektiğini fark etti. 1785 yılında Lavoisier ve işbirlikçisi Pierre-Simon Laplace, havanın geri kalan bölümünü "azot" olarak adlandırdılar. "Azot" terimi, Yunanca "azotos" kelimesinden türetilmiştir ve "yaşamı olmayan" veya "uçucu olmayan" anlamına gelir. Lavoisier, azotun yanıcı olmadığını ve oksijenin yanmasını engellediğini gözlemledi. Bu nedenle, azotun yanma sürecinde rol oynamayan bir gaz olduğunu düşündü. Azot, endüstriyel ölçekte genellikle havadan elde edilir. İşte yaygın olarak kullanılan iki ana yöntem:

Havayı Sıvılaştırma ve Damıtma:

• Basınçlı hava, bir dizi kompresör yardımıyla sıkıştırılır.
• Sıkıştırılmış hava soğutulur ve sıvılaşması sağlanır.
• Sıvı hava, soğutma işlemi ile damıtma kolonlarına yönlendirilir.
• Damıtma kolonları, havayı bileşenlerine ayırır ve azot gazını elde eder.
• Elde edilen azot gazı depolanır ve kullanıma hazır hale getirilir.

Basınç Salınımı (PSA) Yöntemi:

• Basınç Salınımı (Pressure Swing Adsorption - PSA), azot üretimi için yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir.
• PSA sistemi, özel bir adsorban madde kullanarak havadaki azotu ayırır.
• Hava, saf azot üretmek için gaz adsorpsiyon ve desorpsiyon döngüleriyle işlenir.
• PSA sistemi, özel tasarlanmış adsorban malzeme yataklarını içerir. Bu yataklar, havadaki oksijeni adsorbe ederken azotu geçirir.
• Daha sonra adsorpsiyon işlemi tersine çevrilir ve adsorban yatakları yeniden rejenerasyon için basınç salınımına tabi tutulur.
• Bu döngü, sürekli olarak azot üretimi sağlar.

Her iki yöntem de endüstriyel ölçekte azot üretimi için yaygın olarak kullanılır. Azot, birçok endüstride kullanılan önemli bir gazdır. Örneğin, kimya endüstrisinde reaktörlerin gaz atmosferini kontrol etmek, Gıda endüstrisinde paketleme işlemlerinde oksijenin uzaklaştırılması ve yanıcı maddelerin güvenli bir şekilde depolanması gibi birçok uygulamada kullanılır. Azotun keşfi, kimyadaki elementlerin sınıflandırılması ve anlaşılmasına katkı sağlamıştır. Antoine Lavoisier, azotun yanıcı olmadığını ve oksijenin yanmasını engellediğini gözlemleyerek, oksijenin yanmayı sağlayan bir bileşen olduğunu anlamıştır. Bu, elementlerin ve bileşiklerin doğru bir şekilde sınıflandırılmasını sağlamış ve modern elementlerin periyodik tablosunun temelini oluşturmuştur.

Azot, bitkiler için temel bir besindir ve bitki büyümesi ve gelişimi için önemlidir. Azotun keşfi, tarım endüstrisinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Azot bazlı gübrelerin geliştirilmesi ve kullanımı, verimli tarım uygulamalarının gelişmesine ve gıda üretiminde büyük artışlara yol açmıştır. Bu da tarımsal verimlilik ve gıda güvencesi açısından büyük bir etki yapmıştır. Azot, patlayıcı maddelerin üretiminde önemli bir bileşendir. Azot bazlı patlayıcılar, askeri, madencilik, inşaat ve diğer endüstrilerde kullanılmaktadır. Azotun keşfi, patlayıcı maddelerin geliştirilmesi ve endüstriyel uygulamalarının ilerlemesine katkı sağlamıştır.

Azot, kimyasal sentezlerde ve reaksiyonlarda önemli bir rol oynar. Birçok organik ve inorganik bileşiğin sentezinde azotun kullanımı yaygındır. Azot içeren bileşikler, ilaç endüstrisi, Boya üretimi, plastikler, polimerler ve birçok diğer kimyasal ürünün üretiminde kullanılır. Azot, atmosferin önemli bir bileşenidir. Azot oksitler ve diğer azot bazlı bileşikler, hava kirliliği ve asitleşme gibi çevresel sorunlara katkıda bulunabilir. Azotun bu etkileri, atmosfer kimyası ve çevre araştırmalarının bir odak noktası haline gelmiştir.

Nitrojen gazının nötrlüğü (veya eylemsizliği), Antoine Lavoisier'in Yunanca "cansız" anlamına gelen "Azote" adını seçmesine neden oldu. Bu gaz, solunduğunda hayvanları boğan ve yangını da söndüren maddeydi. Nitrogen kelimesi Fransızca yani Nitrogen kelimesine dönüşmüştür ve halen birçok dilde Nitrogen yerine kullanılmaktadır . Ortaçağ kimyagerleri Nitrojen bileşikleri ile çeşitli deneyler yaptılar . Örneğin nitrik asit ile hidroklorik asidi birleştirerek altını çözebilen "Aqua Regia" elde ettiler. Ayrıca, karbon bileşiklerinin erken endüstriyel ve tarımsal uygulamalarında, patlayıcı fünye ve gübre olarak sodyum nitrat veya potasyum nitrat kullanılmıştır.